top of page

واکاوی جعبه سیاه !یا تحقیق و بررسی پیش زمینه ها وعوامل کشتار هزاره ها توسط عبدالرحمان

واکاوی جعبه سیاه ! یا تحقیق و بررسی پیش زمینه ها وعوامل کشتار هزاره ها توسط عبدالرحمان: -------------------------------------- قسمت نهم:

د : بررسی اوضاع سیاست منطقه ای ایران ایران از نظر حکومت های سیاسی بصورت فشرده باید گفت که در دوران صفویه اولین بار در زمان شاه عباس کبیر در سالهای 1525 تا 1629 اوج اقتدار خود را بدست گرفته و تمامی سرزمین های خود را کنترل نموده است و البته در آن زمان از کشور های استعماری روس و انگلیس وفرانسه خبری نبوده فقط ازبیک ها در ماوراء النهر نا آرامی های گاهاً ایجاد کرده و عمده رقیب آن عثمانی ها بوده است که شاه عباش از پی رقابت با آنها خیلی درست وموفق برآمده بود پس از شاه عباس سائیر شاهان صفوی روبه ضعف رفته و سرانجام در دوران شاه سلطان حسین صفوی این سلسله درسال 1722 بعلت فساد و عدم کفایت وی بدست محمود هوتکی منقرض شد درآن زمان ميرویس هوتک با کلانتری گرجی در قندهار با هم کشمکش داشته و سرانجام ميرویس بعنوان تنبه به اصفهان پایتخت آنروز تبعید میشود و ميرویس به مدت دوسال در اصفهان زیر نظرشاه سلطان حسین بوده و بعد از دو سال از سلطان اجازه ای برگشت به قندهار را میگیرد و بر میگردد اما ميرویس هوتکی در مدت اقامت خود در اصفهان شاه را بیش از حد فاسد و عیاش تشخیص داده و مملکت را در حال از هم پاشیدن دیده است به همین جهت طمع تصرف اصفهان پایتخت ایران را در ذهن خود پرورش داده و محمود فرزند خود را با پسر برادر خود اشرف را راهی اصفهان مینماید و محمود با جنگ اصفهان را تصرف کرده و سلطان شاه حسین تاج سلطنت را به سر محمود گذاشته و میگوید حکم خدا چنین بوده است پس از 8 سال حکومت محمود و اشرف سرانجام نادر افشار قیام نموده و اشرف را شکست میدهد و تا هندوستان لشکر کشی کرده و ذخایر کلانی که در مقدمه ای نوشته ذکر شد را به ایران می آورد و نادر تا حدی بار دیگر خاک ایران را از تصرف هوتکی ها پاک سازی می نماید دوران زندیه هم چندان تحولی خاص بوجود نیامده و بعد دوران قاجاری ها بسر میرسد این دوران که همزمان میشود با گسترش کشورگشاییها توسط استعمارگران فرانسه، انگلیس و روسیه اوضاع ایران خیلی فراز و نشیب خود را میبیند همانطوری که قبلا ذکر شد ایران بخش وسیعی از سرزمین خود را از دست میدهد و قرارداد های اجباری چون اخال ، گلستان ، ترکمن چای و معاهده ای پاریس را با کشور های روسیه وانگلیس منعقد میگردد و در هرکدام آن بخشی وسیعی از سرزمین ایران از دست شاهان قاجاری بیرون میشود و در چنین زمان قاجاریها فوق العاده تحت فشار بسیار شدید خارجی ها چون انگلیس و روسیه قرار داشته و روزگار بسیار بد و ناراحت کننده ای را سپری نموده اند که بصورت مفصل در بخش های قبلی ذکر شده است تنها مطلبی که به موضوع مقاله ارتباط بیشتر پیدا میکند موقعیت ایران در زمان قتل عام هزاره ها توسط عبدالرحمان درسال های 1891 تا 1894 بوده است که در آن زمان سید جمال الدین پیش مرحوم میرزای شیرازی رفته و میگوید که شیعیان در افغانستان قتل عام میشود شما باید از خود عکس العمل نشان دهید و نامه ای را در این بابت به میرزای شیرازی بعنوان مرجع آنروز داده و خواهان پیگيری میشود و مرحوم شیرازی عین نامه ای سید جمال الدین را به ناصرالدین شاه ارسال نموده و شاه در جواب چنین مینویسد که ما در شرائیط حاضر در بدترین حالت بسر میبریم و هیچ توانی در جهت اقدام برای نجات شیعیان افغانستان نداریم منبع 30 نقل قول از سید غلام حسین موسوی نویسنده ای کتاب سید جمال الدین ( فشار انگلیس جهت جدايی هرات در سال 1857 و بلوچستان و بحرین درسال 1887 از خاک ایران و اشغال جزیره ای خارک، بوشیهر، و خرم شهر و عدم همکاری روسیه با ایران و عدم تمایل کشور های اتریش و ایتالیا و آمریکا در همکاری با ایران همه در زمان ناصرالدین شاه اتفاق افتاده است و نوعی از سر درگمی بر شاه ایران حاکم بوده است ) گرچند نامه ای در ماه سپتامبر 1892 طبق نوشته ای گلزاری ناصرالدین شاه به عبدالرحمان فرستاده بود ولی چندان اثری نداشته است. ناصرالدین شاه در سال 1896 در شاه عبدالعظیم کشته و در همانجا دفن میشود و مظفرالدین شاه جای پدر نشسته و تا سال 1907 دقیقاً تا چهار سال بعد از مرگ عبدالرحمان در ایران حکومت نموده و کدام دست آورد خاصی نسبت به فاجعه ای افغانستان نداشته است. نويسنده : اقبال صادقي 


bottom of page